Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος (ΓΟΠΝ)

Ο όρος γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα δυσάρεστα συμπτώματα της παλινδρόμησης του γαστρικού υγρού στον οισοφάγο. Συχνά αποκαλούμενη και ως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η νόσος προκύπτει κυρίως λόγω αποτυχίας των φυσιολογικών αντιπαλινδρομικών μηχανισμών του οργανισμού να εμποδίσουν το περιεχόμενο του στομάχου να έρθει σε παρατεταμένη επαφή με τον βλεννογόνο του κατώτερου τμήματος του οισοφάγου. Τα αίτια του φαινομένου έγκεινται σε προβληματική κάθαρση του οισοφάγου είτε σε καθυστερημένη γαστρική κένωση, η οποία μπορεί να επιδεινωθεί από την παρουσία διαφραγματοκήλης ή και αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης λόγω παχυσαρκίας, εγκυμοσύνης ή δυσκοιλιότητας.

Τα κύρια συμπτώματα της ασθένειας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ύπαρξη οπισθοσθερνικού καύσου, όξινων αναγωγών, θωρακικού πόνου μη καρδιολογικής αιτιολογίας, χρόνιου βήχα, άσθματος και δυσφαγίας.

Η διατροφική αντιμετώπιση της νόσου επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων των ασθενών, κυρίως μέσω της υιοθέτησης αλλαγών σε επίπεδο τρόπου ζωής. Οι εν λόγω αλλαγές φαίνεται να είναι ευεργετικές τόσο ως προς την ποιότητα της καθημερινής ζωής των ατόμων, όσο και ως προς την μακροπρόθεσμη διασφάλιση της καλής υγείας του στομάχου και του οισοφάγου.

Πιο συγκεκριμένα, οι κατευθυντήριες οδηγίες υποδεικνύουν τη συμμόρφωση σε υποθερμιδική δίαιτα, καθώς φαίνεται πως μια μικρή απώλεια βάρους σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του ενδοσπλαγχνικού λίπους και άρα, της ενδοκοιλιακής πίεσης. Περαιτέρω αλλαγές αφορούν την κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, τα οποία ευνοούν την ομαλή προώθηση της τροφής και την παραμονή του γαστρικού οξέος στον στόμαχο. Επιπροσθέτως, συστήνεται ο περιορισμός σοκολάτας και λίπους, αλλά και η προτίμηση ζωικών προϊόντων χαμηλών σε λιπαρά (έως 2%), καθώς το λίπος φαίνεται να μειώνει την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα, ευνοώντας την παλινδρόμηση γαστρικού χυμού. Παράλληλα, σημαντική καθίσταται και η αποφυγή υπέρμετρης κατανάλωσης αναψυκτικών, όξινων χυμών, καφέ, αλκοόλ, καρυκευμάτων και μπαχαρικών, τα οποία ερεθίζουν το βλεννογόνο του οισοφάγου και τον καθιστούν ευάλωτο σε τραυματισμούς. Για τον ίδιο λόγο συστήνεται και η αποφυγή του καπνίσματος σε όλα τα άτομα με παρόμοιες διαταραχές του άνω πεπτικού συστήματος.

Τέλος, φαίνεται ότι η αποφυγή κατάκλισης για 2-3 ώρες έπειτα από το γεύμα, καθώς και η κατάκλιση στο αριστερό πλευρό και σε γωνία 30-45 μοιρών, ευνοούν την ανακούφιση των συμπτωμάτων της νόσου αλλά και την ομαλή πέψη της τροφής. Φυσικά, τα άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο θα πρέπει να αποφεύγουν την εκπόνηση φυσικής δραστηριότητας αμέσως μετά τα γεύματα, όπως και το ρουχισμό με στενά ρούχα και ζώνες.

Συμπερασματικά, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συνιστά μια απολύτως αντιμετωπίσιμη νόσο, η οποία απαιτεί μικρές αλλά απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο διεξαγωγής της καθημερινής μας ζωής.